АРКТИКАЛЫҚ КӨКЖИЕКТЕР: ӨЗГЕРМЕЛІ ПОЛЯРЛЫҚ ЖӘНЕ ГЕОСАЯСИ ЛАНДШАФТЫНДАҒЫ РЕСЕЙ МЕН ҚЫТАЙ АРАСЫНДАҒЫ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.48371/ISMO.2024.57.3.014%20Кілт сөздер:
Ресей, Қытай, Арктикалық стратегия, теңіз жолы, Мұзды жібек жолы, геосаясат, ынтымақтастық, табиғи ресурстарАннотация
Соңғы кездері Арктика қоршаған ортаның өзгеруі, ресурстарды барлау және стратегиялық мүдделерге байланысты геосаяси белсенділіктің орталығына айналды. Арктикалық аймақта әскери және экономикалық бәсекелестік пен қарсыластық бейбіт және өзара тиімді ынтымақтастықты іздеумен астасып жатыр. Бұл ынтымақтастық экономика, саясат, қауіпсіздік, технологиялық жетістіктер және қоршаған ортаны қорғау сияқты көптеген салаларды қамтиды. Бұл мақаланың мақсаты халықаралық субъектілердің Арктикадағы өзара әрекеттесуін, әсіресе Америка Құрама Штаттары мен Ресей арасындағы шиеленіс контекстінде, сондай-ақ АҚШ пен Қытай арасындағы бәсекелестіктің күшеюін зерттеу болып табылады. Бұл зерттеу Ресей мен Қытай арасындағы серіктестіктің артып келе жатқанын және оның аймақтағы ынтымақтастықтың орталық осі ретіндегі маңызды рөлін көрсетеді. Ресей Арктиканы экономикалық және қауіпсіздік тұрғысынан стратегиялық ресурс базасы ретінде қарастыратындықтан және Қытай өзінің жаһандық мәртебесі мен экономикалық императивтеріне байланысты Арктика істеріне үлкен қызығушылық танытып отырғандықтан, екі ел арасындағы серіктестіктің маңыздылығы артып келеді.
Бұл зерттеудің негізгі ережелері Ресей мен Қытайдың Арктикадағы стратегиялық мүдделерін, олардың энергетикалық және инфрақұрылымдық жобалардағы бірлескен күш-жігерін, сондай-ақ олардың Арктиканы басқару және халықаралық қатынастар үшін ынтымақтастығы салдарын анықтауға арналған. Зерттеу сонымен қатар Арктиканы басқарудағы ресейлік және қытайлық көзқарастарды қарастырады.